Foto: Ilustracija
“Poslije zabave” – Stevo Grabovac
Roman o ocu, roman o zločinu, roman o porodici, roman o prijateljstvu, roman o odrastanju, totalni roman! S temom dvojništva, velikom kakva jeste u našoj književnosti, kakvu čitamo kod Danila Kiša uostalom, pisac uokviruje tematski različite segmente koji ovu knjigu čine presjekom jednog života. Tako osvijetljene momentume uokviruje dvojništvo oca i sina, figura prvog pisca i onog koji nasljeđuje – dar, spisateljsku osjetljivost i zaostavštinu, naređenje da se nepravdama suprotstavlja otvorenim srcem i jednom pisaćom mašinom. Poslije zabave, mada kompoziciono osmišljen u pet dijelova, počinje jednom rečenicom, jednim motom, neizostavnim i suštinskim citatom koji daje kolor i uspostavlja ton cijelom narativu: „I onda počinje oluja govana“. Tako je jednom rekao Roberto Bolanjo i bespovratno osvijetlio pravac drugom piscu. A oluja Steve Grabovca velika je i strašna u pokušaju da se dekonstruiše sjećanje, niz uspomena (ili privida) koje, napokon prizvane, spasavaju i istovremeno ogoljuju svijest do njene nemoćnosti.
I u ovom romanu čitalac će prepoznati sve ono što Stevu Grabovca čini jedinstvenim regionalnim piscem – jednostavni a veliki lirizam, beskrajno srce, misaona širina da se svaka stvar osvijetli prije no što se osudi, nesposobnost da se čovjek zarobi u malodušnost i uskogrudost ratnih i postratnih narativa. Stevo Grabovac je još jednom uspio izgovoriti sve naše tuge, misaone ćorsokake, ljubavi i usamljenosti, s onakvom iskrenošću i nepretencioznošću, s onakvom lakoćom izraza koju je lakše osjetiti negoli objasniti.
“Sat, pomeren unazad” – Dina Hrecag
Roman Dine Hrecak (Beograd, 1984) Sat, pomeren unazad je njena prva knjiga, u kojoj vešto odmotava klupko priče, čime doprinosi onome što s razlogom nazivano srpski porodični roman.
“Poslednja Mona Liza” – Džonatan Santlofer
Prošlost, avgust 1911.
Radnik muzeja Vinčenco Peruđa krade Mona Lizu. Pre nego što je slika vraćena u Luvr, zloglasni duo prevaranata je tokom dve godine pravio i prodavao njene kopije kao originale. Nekoliko tih falsifikata i dalje je u opticaju, što je navelo neke istoričare umetnosti da pomisle da je i u muzeju izložen lažnjak.
Sadašnjost
Luk Perone, umetnik i profesor istorije umetnosti i daleki potomak Peruđe, traga za istinom u pozadini ovog događaja. Njegova potraga privlači pažnju nepromišljenog detektiva Interpola, koji želi nešto da dokaže, predivne žene, koja možda želi i nešto više od Lukove naklonosti, i osinjeg gnezda najbeskrupuloznijih kolekcionara umetnina i lopova.
Poslednja Mona Liza, roman koji se ne ispušta iz ruku, istražuje tajne krađe iz 1911. i mračno podzemlje današnjeg umetničkog sveta. Pripovest prožeta neizvesnošću od koje zastaje dah, romantična i strastvena koliko i napeta i uzbudljiva, bavi se univerzalnom fascinacijom zagonetnim Da Vinčijem, autentičnim delima i falsifikatima i ljudima toliko željnim neprocenjivih umetničkih dela da ne prezaju ni od čega da bi ih se dočepali – čak ni od ubistva.
